Σύντομη ιστορική επισκόπηση, αρχαία και μεσαιωνική, της περιοχής της Πρέβεζας

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου – Αρχαιολόγος Σύντομη ιστορική επισκόπηση, αρχαία και μεσαιωνική, της περιοχής της Πρέβεζας Η ευρύτερη περιοχή της Πρέβεζας συμπεριλαμβάνει τη σύγχρονη Π.Ε., η οποία καλύπτει το ΝΔ τμήμα του γεωγραφικού διαμερίσματος της Ηπείρου. Στα ΒΔ συνορεύει με την Π.Ε. Ιωαννίνων, στα ΒΑ με την αντίστοιχη της Θεσπρωτίας, στα Α με την Π.Ε. Άρτης, ενώ δυτικά βρέχεται από το Ιόνιο Πέλαγος και τον Αμβρακικό κόλπο. Η γεωμορφολογία της ποικίλει από περιοχή σε περιοχή. Έτσι, χαρακτηρίζεται ως ορεινή στο βόρειο και κεντρικό τμήμα της, όπου δεσπόζουν τα όρη του Σουλίου,…

Περισσότερα

Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Η Πανδοσία

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Step    Της  Κωνσταντίνας Ζήδρου –  Αρχαιολόγος Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Η Πανδοσία Θέση – Ονομασία – Τοπογραφία  Η αποικία ιδρύθηκε επάνω σε έναν κωνικό ασβεστολιθικό λόφο, ύψους 107μ, γνωστό με την ονομασία Καστρί, ευρισκόμενο στο μέσο της πεδιάδας που σχηματίζεται από τις προσχώσεις του Αχέροντα, ανάμεσα από το Καναλάκι και τη μυκηναϊκή Εφύρα. Στα ανατολικά του πλαισιώνεται από έναν χαμηλό γήλοφο, ενώ στα βόρεια και σε απόσταση 1000 περίπου μέτρων από ορισμένους ακόμη λόφους, μετά τους οποίους δεσπόζει το επιβλητικό όρος Γκορίτσα. Τα ερείπια…

Περισσότερα

Η ΒΑ ακρόπολη του Κάστρου των Ιωαννίνων – Ο περιώνυμος γουλάς των Βυζαντινών

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Step (τεύχος Ιουλίου – Αυγούστου 2022)  Της Κωνσταντίνας Ζήδρου –  Αρχαιολόγος     Η ΒΑ ακρόπολη του Κάστρου των Ιωαννίνων – Ο περιώνυμος γουλάς των Βυζαντινών  Το πρώτο από τα δύο βραχώδη υψώματα του κάστρου που οργανώθηκε σε ακρόπολη είναι το ΒΑ, ο περιώνυμος γουλάς των βυζαντινών, γνωστό σήμερα ως ακρόπολη Ασλάν πασά από το ομώνυμο τζαμί. Πρόκειται για το ψηλότερο σημείο της χερσονήσου, ένας ιδιαίτερα απόκρημνος ασβεστολιθικός βράχος, στη ΒΑ γωνία της, περικλειόμενος από ξεχωριστό τείχος. Πιο συγκεκριμένα, η ίδρυση της πόλης τοποθετείται στα τέλη του 9ου αι.…

Περισσότερα

Αφιέρωμα: Ι.Μ. Βύλιζας Ματσουκίου

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (αρχαιολόγος) Αφιέρωμα: Ι.Μ. Βύλιζας Ματσουκίου Καθ’ όλη τη διάρκεια των δύσκολων χρόνων της μακραίωνης οθωμανικής κυριαρχίας, οι Τζουμερκιώτες διακατέχονταν από ένα βαθύ θρησκευτικό αίσθημα και αντιμετώπιζαν τις δυσχέρειες, τόσο του ορεινού και δυσπρόσιτου τόπου τους όσο και εκείνες που προέρχονταν από τους κατακτητές, πρωτίστως με γνώμονα τον Θεό. Η βαθιά τους πίστη είχε ως αποτέλεσμα την ανέγερση πληθώρας μονών και ναών εντός των χωριών αλλά και σε σημεία απόμερα, επάνω στις ράχες των ορεινών όγκων. Επιπλέον, η απομόνωση εξαιτίας της γεωγραφικής τους  θέσης,  όπως και  η  σχετική …

Περισσότερα

Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Σύντομη ιστορική αναδρομή (Β μέρος)

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (Αρχαιολόγος) Το πρώτο μέρος ΕΔΩ Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Σύντομη ιστορική αναδρομή (Β μέρος) Οι φιλικές σχέσεις, οι οποίες είχαν διατηρηθεί για αιώνες, μετατράπηκαν σε αμοιβαία καχυποψία και εχθρότητα μετά την κήρυξη του Πελοποννησιακού πολέμου και ανάμεσα στην περίοδο 427 έως 423 π.Χ. Πρόκειται για την εποχή κατά την οποία οι Αθηναίοι επιδίωξαν να προσελκύσουν συμμάχους από την περιοχή της Ηπείρου, προκειμένου να ενισχύσουν την παράταξή τους. Τότε, οι Ηπειρώτες, με πρωτοπόρους τους Μολοσσούς, τάχθηκαν με την πλευρά των Αθηναίων. Αντίστοιχα, οι Ηλείοι παρέμειναν…

Περισσότερα

Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Σύντομη ιστορική αναδρομή (Α ΄ μέρος)

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (αρχαιολόγος) Οι αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο – Σύντομη ιστορική αναδρομή (Α ΄ μέρος) Οι ελάχιστες πληροφορίες στις γραπτές πηγές, όπως και τα περιορισμένα αρχαιολογικά δεδομένα αποτελούν παράγοντα ανάσχεσης της αναλυτικής σκιαγράφησης της ιστορικής διαδρομής των αποικιών των Ηλείων στην Ήπειρο. Την ήδη θολή εικόνα περιπλέκει επιπλέον το γεγονός ότι η κάθε θέση ακολούθησε τη δική της ανεξάρτητη πορεία. Ωστόσο και οι τέσσερις παρουσιάζουν αρκετά κοινά στοιχεία συνολικά, καθώς εξυπηρετούν παρόμοιους σκοπούς, απειλούνται από τους ίδιους εχθρούς, ακμάζουν και παρακμάζουν σχεδόν ταυτόχρονα και οργανώνονται με παρόμοιο τρόπο.…

Περισσότερα

Οι όροι «Αχέρων» και «Αχερουσία» στην αρχαία ελληνική γραμματεία (Α΄μέρος)

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (Αρχαιολόγος) Οι όροι «Αχέρων» και «Αχερουσία» στην αρχαία ελληνική γραμματεία (Α΄μέρος) Μετά την εκτενέστατη και γλαφυρότατη ομηρική περιγραφή της καθόδου του Οδυσσέα στον Κάτω Κόσμο από την πεδιάδα του Φαναρίου, δημιουργήθηκε μία μυθική παράδοση σχετικά με τη συγκεκριμένη θέση. Έτσι στη συνέχεια, απαντά πληθώρα αναφορών σε ποικίλους συγγραφείς διαφορετικών εποχών. Τα χωρία μπορούν να διακριθούν σε δυο μεγάλες κατηγορίες: σε εκείνα όπου απλώς περιλαμβάνεται ο Αχέροντας ή η Αχερουσία λίμνη ή και τα δύο ως τα σημεία ένωσης του κόσμου των ζωντανών και του αντίστοιχου των νεκρών,…

Περισσότερα

Δωδώνη: Το πολιτικό κέντρο της Ηπείρου – Τα κοσμικά οικοδομήματα (Α΄μέρος)

Της  Κωνσταντίνας Ζήδρου – Αρχαιολόγος Δωδώνη: Το πολιτικό κέντρο της Ηπείρου – Τα κοσμικά οικοδομήματα (Α΄ Μέρος) Η Δωδώνη είναι ως επί το πλείστον γνωστή ως ιερό και μαντείο. Με τη συγκεκριμένη ιδιότητα αναφέρεται, κατά κύριο λόγο, τόσο από τους αρχαίους συγγραφείς όσο και από τους σύγχρονους και γενικά όσους ασχολήθηκαν με τον χώρο διαχρονικά. Λιγότεροι γνωρίζουν ότι αποτέλεσε και ένα σημαντικό πολιτικό κέντρο, στο οποίο λαμβάνονταν όλες οι σοβαρές αποφάσεις που επηρέασαν καταλυτικά την ιστορική πορεία της Ηπείρου και έμμεσα και της υπόλοιπης Ελλάδος.   Πιο συγκεκριμένα, από τις απαρχές…

Περισσότερα

Το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας Τζουμέρκων – Σύντομη ιστορική αναδρομή

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (Αρχαιολόγος) Το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας Τζουμέρκων – Σύντομη ιστορική αναδρομή         Το συγκεκριμένο κείμενο αποτελεί απόσπασμα, με νεότερες πλέον προσθήκες, από την ομιλία μου στην πρώτη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε μετά την κατάρρευση του γεφυριού στα Ιωάννινα, στις 5/5/2015.                       Η Ήπειρος, γεωγραφικά, χαρακτηρίζεται ως μία ορεινή περιοχή με πέντε παράλληλες οροσειρές να τη διασχίζουν κατά μήκος και αντίστοιχα πέντε μεγάλους ποταμούς να δεσπόζουν ανάμεσα στους ορεινούς όγκους, διανοίγοντας με δυσκολία τον δρόμο τους προς τη θάλασσα. Ως τμήμα της Ηπείρου, αντίστοιχη είναι και η εικόνα των…

Περισσότερα

Οι τεχνικές νετρονίων στην αρχαιολογική έρευνα

Της Κωνσταντίνας Ζήδρου (Αρχαιολόγος) Η ανθρώπινη παρουσία στον ελλαδικό χώρο ανιχνεύεται ήδη από την απώτατη παλαιολιθική περίοδο και εξακολουθεί, σχεδόν αδιάκοπα, μέχρι σήμερα. Σε όλες αυτές τις χιλιετίες, τα διαφορετικά φύλα, λαοί κ.τ.λ., τα οποία είτε εγκαταστάθηκαν, είτε κατέκτησαν, είτε πέρασαν από τα όρια της σύγχρονης ελληνικής επικράτειας, δημιούργησαν τον δικό τους πολιτισμό, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και άφησαν τα δικά τους ανεξίτηλα ίχνη, άλλα εκ των οποίων είναι και σήμερα ορατά, άλλα εξακολουθούν να περιμένουν την αρχαιολογική σκαπάνη και άλλα έχουν ήδη αποκαλυφθεί και είτε κοσμούν τις προθήκες…

Περισσότερα