Μαργαρίτι, η καρδιά της αρχαίας Ελεάτιδας

Το Μαργαρίτι είναι χωριό της Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας και ανήκει στην Περιφέρεια Ηπείρου. Διοικητικά ως Κοινότητα Μαργαριτίου, υπάγεται διοικητικά στη Δημοτική Ενότητα Μαργαριτίου, του Δήμου Ηγουμενίτσας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 171 μέτρων και ο πληθυσμός του είναι 679 κάτοικοι, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011.

Ιστορία

Το Μαργαρίτι απέχει 25 χλμ. από την Ηγουμενίτσα, είναι χτισμένο κοντά στην περιοχή της Αρχαίας Ελεάτιδας και βρίσκεται ανάμεσα στην Παραμυθιά, την Πάργα και τον ποταμό Αχέροντα. Το χωριό αυτό πέραν της φυσικής του ομορφιάς, έχει αξιόλογο ιστορικό παρελθόν, που μαρτυρούν το κάστρο, ο μιναρές στην Καταβόθρα, τα παλιά αρχοντικά και τα εξωκλήσσια.

Το Μαργαρίτι ιδρύθηκε γύρω στο 1430 από τους Ενετούς. Οι πρώτοι κάτοικοί του ήταν χριστιανοί, αλλά μετά την κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και την εγκαθίδρυση  των Οθωμανών, οι περισσότεροι από αυτούς εξισλαμίστηκαν. Σε αντάλλαγμα για το γκρέμισμα των καμπαναριών και την κατασκευή μιναρέδων, μετατράπηκαν σε τσιφλικάδες, καθώς έγιναν κάτοχοι εύφορων πεδιάδων. Με αυτόν τον τρόπο η εξουσία του χωριού, πέρασε σταδιακά σε αγάδες. Το Μαργαρίτι κατέστη και πάλι χριστιανικό στις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά οι αγάδες κατάφεραν να διατηρήσουν την εξουσία τους έως και το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.

Κάστρο

Στη νότια πλευρά του Μαργαριτίου, υπάρχει κάστρο σε λόφο που δεσπόζει στην περιοχή. Πρόκειται για οθωμανικό κάστρο, σε θέση όπου προϋπήρχε Βυζαντινό φρούριο, που κατελήφθη για λίγο από τους Ενετούς, μετά από μια μάχη που άφησε εποχή. Το κάστρο άρχισε να κατασκευάζεται από τους Τούρκους το 1549, επάνω στα ερείπια προϋπάρχοντος αρχαίου οχυρού και καταστράφηκε από τους Ενετούς το 1571.

Το κάστρο πρέπει να ανακατασκευάστηκε ριζικά, περίπου έναν αιώνα μετά την κατασκευή του, στο δεύτερο μισό του 17ου, ή στις αρχές του 18ου αιώνα. Σε αυτή τη φάση, πρέπει να επιχωματώθηκαν εσωτερικά, οι αυλές και οι προμαχώνες και να μετακινήθηκε η πύλη.

Το κάστρο του Μαργαριτίου, στην περίοδο του Αλή πασά, το 1818, επισκευάστηκε από τους Τούρκους και χρησιμοποιήθηκε σαν ορμητήριο κατά της Πάργας. Αργότερα χρησίμευσε και σαν φυλακή. Οι φυλακές του κάστρου Μαργαριτίου, ήταν γνωστές για τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων και αναφέρονταν ως «Φυλακές Κούτσουρο».

Έως το 1911 το φρούριο του Μαργαριτίου, χρησίμευε ως στρατώνας του τούρκικου στρατού, έδρα του στρατιωτικού διοικητή της περιοχής και ως φυλακές για τους βαρυποινίτες και τους επαναστάτες Έλληνες.

Διοικητικές μεταβολές

Ο οικισμός Μαργαρίτι στις 14-08-1919, ορίζεται έδρα της Κοινότητας Μαργαριτίου Πρεβέζης. Στις 01-04-1937, αποσπάται από το Νομό Πρεβέζης και υπάγεται στο Νομό Θεσπρωτίας. Στις 04-12-1997, το Μαργαρίτι ορίζεται έδρα του Δήμου Μαργαριτίου και στις 07-06-2010προσαρτάται στο Δήμο Ηγουμενίτσας.

Το Μαργαρίτι είναι έδρα της Κοινότητας Μαργαριτίου και της Δημοτικής Ενότητας Μαργαριτίου. Ενοριακό Ναό έχει τον Άγιο Βασίλειο και εκκλησιαστικά ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας.

φωτογραφίες: Φώτης Μαραζόπουλος

Κείμενο wikipedia.org