Παραμυθιά, στους ρυθμούς του Λαμπόβου

Κάθε Οκτώβρη και συγκεκριμένα την 1η Κυριακή του Οκτώβρη στη Παραμυθιά έχουμε τον Λάμποβο (εμποροπανήγυρη).

Έτσι από τις 6 Οκτωβρίου και για μία εβδομάδα η Παραμυθιά θα κινηθεί στους ρυθμούς του Λαμπόβου.

Ο Λάμποβος (η εμποροπανήγυρη) μεταφέρθηκε από τον Λάμποβο, χωριό της Βορείου Ηπείρου, κοντά στο Αργυρόκαστρο , γι’αυτό φέρει το όνομά του. Λέγεται ότι είχε συσταθεί εκεί από τον Μεγάλο Ιουστινιανό ( 6ο αιώνα μ.Χ. ).
Το παζάρι ξεκίνησε περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 1880, ενώ υπάρχουν στο ιστορικό αρχείο Παραμυθιάς έγγραφα από το 1930.
Μέχρι και πριν μερικές δεκαετίες η ζωοπανήγυρη αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα του. Ήταν τότε που τα άλογα κατεξοχήν, τα μουλάρια αλλά κι άλλα ζώα, άλλαζαν χέρια. Έδιναν σε οικογένειες το εισόδημα, πολλές φορές για μια ολόκληρη χρονιά.
Τη μια βδομάδα του παζαριού, στην Παραμυθιά συναντιέται πραγματικά ολόκληρη η Ήπειρος. Ένα ατελείωτο ποτάμι από κόσμο, που κατακλύζει το παζάρι και δίνει ζωή στην ορεινή κωμόπολη, λίγο πριν μπει στο βαρύ χειμώνα.
Τα παζάρια και οι εμποροπανηγύρεις έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα , αλλά τα συναντάμε και στα βυζαντινά και οθωμανικά χρόνια. Συνδέονταν με τις επαγγελματικές συντεχνίες ,με την εμπορική δραστηριότητα, την ανάπτυξη των πόλεων κοντά σε μεγάλους δρόμους και λιμάνια και τις θρησκευτικές γιορτές. Σε αυτά συμμετείχαν κυρίως οι μετακινούμενοι έμποροι από περιοχή σε περιοχή, οι μικροί παραγωγοί που ήθελαν να ανταλλάξουν τα προϊόντα τους με άλλα που οι ίδιοι δεν είχαν. Σημαντική ήταν και η αγοραπωλησία ζώων.
Τα παζάρια κρατούσαν αρκετές μέρες ,τόνωναν το τοπικό εμπόριο, βοηθούσαν στην επικοινωνία των ανθρώπων, στις πολιτιστικές ανταλλαγές και πρόσθεταν ένα διαφορετικό, πιο χαρούμενο χρώμα ,στις ζωές τους, καθώς έβρισκαν την ευκαιρία εκτός από τις εμπορικές δραστηριότητες και τις αγοραπωλησίες να διασκεδάζουν ,τρώγοντας, πίνοντας και χορεύοντας.

Το Λάμποβο (αλβ. Labovë) είναι χωριό της Αλβανίας, βόρεια του Αργυροκάστρου.
Ήταν κέντρο βορειοηπειρωτών ορθοδόξων Ελλήνων. Ο πληθυσμός του χωριού σύμφωνα με την οθωμανική στατιστική του 1895 ήταν 701 κάτοικοι ενώ το 1913 η ελληνική στατιστική αναφέρει 580.
Στο Λάμποβο γεννήθηκαν οι εθνικοί ευεργέτες Ευάγγελος και Κωνσταντίνος Ζάππας που κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ίδρυσαν στο χωριό σχολικό συγκρότημα με δικές τους δαπάνες, που περιελάμβανε βιβλιοθήκη, αλληδοδιδακτικό σχολείο, σχολείο θηλέων και σχολή υφαντουργίας καθώς και ο ιερέας Βασίλειος Γκιώνης που σκοτώθηκε μαχόμενος το 1914 κατά την εξέγερση της Κορυτσάς στα πλαίσια του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα.
Σήμερα διασώζονται στα χωριό απομεινάρια του αρχοντικού της οικογένειας Ζάππα και γενικά ο οικισμός παρουσιάζει έντονα σημάδια εγκατάληψης. Κατά τα τελευταία έτη έχουν γίνει ενέργειες για ανάδειξη του χωριού.