Ακολουθήστε μας στο VIBER για να λαμβάνετε σε πραγματικό χρόνο τις αναρτήσεις μας.

https://invite.viber.com/?g2=AQAhvsW7isOUdlCEkVCqv7YorRka1dt%2FMmmYsdlj%2BHNRIl0RiuqqmD4CiLD5s2SY

Όποτε θέλετε μπορείτε να αποχωρίσετε (αν και δεν το θέλουμε).

Ο Κορύλας και οι νεκροί του

Ο Κορύλας και οι νεκροί του

 Γράφει ο Μάριος Αναστασίου Μπίκας

Ο Κορύλας ή τα όρη της Παραμυθιάς
Ο Κορύλας (όρη της Παραμυθιάς) αρχίζει από τη Σκάλα της Παραμυθιάς και τελειώνει στις πηγές του ποταμού Αχέροντα, απέναντι από τη Σκάλα της Τζαβέλαινας και ανατολικά του χωριού Γλυκή. Η ψηλότερη κορυφή του, μάλλον, βρίσκεται αριστερά της σπηλιάς του Αγίου Αρσένη, φθάνουσα το ύψος των 1650 μέτρων.

Η λέξη Κορύλας, Σλαβικής προέλευσης, σημαίνει καμένο. Στην εποχή της Τουρκοκρατίας ήταν ολόκληρος σκεπασμένος με πυκνά δάση. Τα δάση αυτά, κατά μία άποψη τα έκαψαν οι Τούρκοι επειδή εντός αυτών κρύβονταν ΄Ελληνες αντιστασιακοί, και κατ’ άλλη, ΄Ελληνες τσελι-γκάδες για να τα μετατρέψουν σε βοσκοτόπια.

Παλιότερα, πριν το 1960, οι άνθρωποι των χωριών, κυρίως νότια της Παραμυθιάς, Καριωτιού, Βέλλιανης, Προδρομίου και Καμινιού-Ζερβοχωρίου, ήταν πολύ δεμένοι με τον Κορύλα. Στον Κορύλα έβοσκαν τα ζώα τους, γίδια, πρόβατα ή γελάδια. Στον Κορύλα έκοβαν ξύλα για τη φωτιά ή για την κατασκευή σπιτιών και καλυβιών. Στον Κορύλα κατέ-φευγαν σε περίπτωση πολέμου, κατοικούντες εντός των σπηλιών του, δίνοντας με τον εχθρό μεγάλες μάχες. Στον Κορύλα έβρισκαν καταφύγιο όσοι έρχονταν σε ρήξη με τις τοπικές τούρκικες στρατιωτικές δυνάμεις. Στον Κορύλα κατέφυγαν ο Κώτσιο Νικόλας με το χωροφύλακα Λίγια Νίκου, όταν στις 12 Γενάρη του 1942 σκότωσαν στην Παραμυθιά τους Αλβανοτσάμηδες Τεφήκ Κεμάλ, προεστό του Καρβουναρίου και τον Κασήμ Γιαγιά, εμπειρογιατρό του Μαργαριτιού. Στον Κορύλα κατέφυγε ο Σπύρος Τσίτσιος, όταν τον Απρίλη του 1942 στα Σεϊτόγια, πάνω από τη Γαλατσίδα, σκότωσε Λοχία του ιταλικού αποσπάσματος που προσπαθούσε να συλλάβει τον ίδιο και τους αδελφούς Κοκκίνη. Στον Κορύλα έκτισαν τις Σκήτες του Αγίου Αρσένη και της Αγίας Παρα-σκευής και τη Μονή της Βέλλιανης. Στον Κορύλα κατασκεύασαν οι

(Φωτ. 1) Μερική άποψη της τοποθεσίας « Σεϊτόγια »

Τη φωτογραφία μού την έστειλε ο Αναστάσιος Ιωάννης Μπίκας (ανιψιός μου)

Σκαπετινοί το Μονοπάτι του Σταυρού για να μεταβαίνουν στην αγορά της Παραμυθιάς. Στον Κορύλα είχαν τα Κιόνια τους ο Ζοργιάνης και ο Μαργαρίτης. Και στον Κορύλα δημιούργησαν παραδόσεις, προκειμένου να ερμηνεύσουν τα περασμένα, να προβλέψουν τα μέλλοντα και να δώσουν απάντηση σε φανταστικά φαινόμενα ( Βλέπ. Μάριου Αναστα-σίου Μπίκα : « Στ’ απόσκια του Κορύλα », Θεσσαλονίκη 1999». Στον Κορύλα άφησαν την τελευταία τους πνοή, αυτοί που δεν μπόρεσαν να αντέξουν την οργή του κόσμου ή όσοι γιατί έτσι τους έγραφε η τύχη τους.

Οι νεκροί που έχασαν τη ζωή τους στα βράχια του Κορύλα

α. Ο Σωτήρης Γιώρης (Βέλλιανη)
Ο Βελλιανίτης Σωτήρης Γιώρης, παιδί του Γιώργου Σταύρου (Ντάγκα), είχε σύζυγο την Ελένη του Φώτο Μπίκα, τη Σωτήρ Γιώργαινα, όπως την ήξεραν στην περιοχή. Παιδιά τους ήταν ο Χρήστος (κοινώς Χρήστος Σωτήρης), η Φώτω ( σύζυγοι : ο Βελλιανίτης Δημήτριος Γκάτζιας που σκοτώθηκε στη Μικρασιατική Καταστροφή και ο Χρήστος Παπαφώτης) και η Διαμάντω, σύζυγος του Απόστολου Ντούγια.

( Φωτ. 2 ). Η Σωτήρ Γιώργαινα, γιαγιά του Ναπολέοντα Πατσούρα (από τη μάνα του), κάτω από φραντσιάτο Βελλιανίτη που πάντρευε την κόρη του.

Η Σωτήρη Γιώργαινα ήταν γιαγιά του Ναπολέοντα Πατσούρα από το Καριώτι1 και του Γκέλη Ντούγια από τη Βέλλιανη :

– Οι Βελλιανίτες Κωτσιοκούρταινα κι Ευάγγελος Ντούγιας

« Ο Σωτήρης Γιώρης πήγε μαζί με συγχωριανούς του για καυ-σόξυλα στον Κορύλα. Στη θέση Κιόνια ξεκόπηκε μια πέτρα και τον χτύπησε βαριά στο κάτω μέρος της κοιλιάς του. Οι συγχωριανοί του τον μετέφεραν τραυματισμένο στο σπίτι του, στην ΄Ανω Βέλλιανη, όπου μετά από δεκαεπτά μέρες ξεψύχησε ».

β. Η Τουρκοπούλα

Τουρκοπούλα, καταγόμενη κατά μία άποψη από την Παραμυθιά και κατ’ άλλη από το Καρβουνάρι, αφού ερωτεύτηκε νεαρό

Τούρκο, κατέφυγαν στον Κορύλα, πάνω από το Πάνω Καριώτι. Εκεί η Τουρκοπούλα, αυτοκτόνησε, πέφτοντας από γκρεμό :

– Ο Καριωτίτης Γιώτης Σιώχος :

« Οι Τούρκοι το είχαν μεγάλη προσβολή, όταν μια κοπέλα τους παντρευόταν μόνη από έρωτα. Ήθελαν να την παντρέψουν με προξενιό και με τη συγκατάθεσή τους.

Ήταν γύρω στα 1940. Η Τουρκοπούλα, που έπεσε σε γκρεμό του Κορύλα, ήταν 20 χρόνων. Τα είχε φτιάξει με νέο Τούρκο, που τον έλεγαν Χουσιέτ. Ο Χουσιέτ, καταγόμενος από το Καρβουνάρι, δούλευε ζευγάρι στον πάτέρα της, που ζούσε στην Παρα-μυθιά. Τα έφτιαξαν και βγήκαν στον Κορύλα του Καριωτιού. Τότε εμείς οι Έλληνες ήμασταν σε εμπόλεμη κατάσταση με την Αλβανία. Γι’ αυτό, η Αστυνομία της Παραμυθιάς είχε δώσει εντολή, σε περίπτωση που δούμε κάποιον ξένο, να προσπαθήσουμε να τον συλλάβουμε. Τα ερωτευμένα παιδιά που βγήκαν στο βουνό, τα είδαν οι χωριανοί μας. Επειδή, όμως, ήταν ξένα άτομα, πήγαν να τα συλλάβουν. Ο Χουσιέτ έβγαλε πιστόλι. Το τράβηξε, αλλά ευτυχώς δεν έπιασε. Αν είχε πιάσει, θα είχε σκοτώσει έναν ή δυο Καριωτίτες. Η Τουρκοπούλα από την ντροπή της έπεσε από έναν γκρεμό και σκοτώθηκε. Εγώ εκείνη την ημέρα ήμουν στην Παρα-μυθιά και, όταν γύρισα στο χωριό, βοήθησα και μαζί με άλλους Τούρκους τη μεταφέραμε νεκρή στο σπίτι του πατέρα της ».

– Καριωτίτης, που δεν επιθυμεί να γραφεί το όνομά του :
« Η Τουρκοπούλα που αυτοκτόνησε, πέφτοντας από τσαρκιά του Κορύλα, στο Πάνω Καριώτι, καταγόταν από το Καρβουνάρι. Την εποχή αυτή ήταν αρραβωνιασμένη με χωριανό της. Επειδή ο Μουφτής της Παραμυθιάς αρνήθηκε να τους παντρέψει, κατέ-φυγαν στο Κάστρο της Παραμυθιάς. Όταν, όμως, ο Τούρκος, πρώην αρραβωνιαστικός της, πληροφορήθηκε ότι η Τουρκοπούλα αυτή βρισκόταν στο Κάστρο της Παραμυθιάς, προσπάθησε με φί-λους του να τη συλλάβει. Καταδιωγμένα τα ερωτευμένα πέρασαν στον Κορύλα, πάνω από το Πάνω Καριώτι. Η Τουρκοπούλα, όταν έφθασε κοντά στη Στρουγκοπούλα, έβγαλε τα παπούτσια της και, αφού τα έδεσε με τις κάλτσες της, τα κρέμασε σ’ έναν κέδρο. ΄Υστερα αυτοκτόνησε, πέφτοντας στην τσαρκιά, που βρίσκεται στη σβάρα, κοντά στο Μελίσσι. Μετά από ένα χρόνο βρήκε τα κρεμασμένα παπούτσια της Καριωτίτης, ενώ έβοσκε με την κόρη του τα πρόβατά του ».

(Φωτ. 3) Ο Ευάγγελος Πατσούρας με τη σύζυγό του Μαρία (Ρούσιω) από τη Βέλλιανη

Τη φωτογραφία μού την έστειλε ο γιος τους Ναπολέων Πατσούρας

γ. Ο Θύμιος του Γκέλη Πατσούρα

Ο Θύμιος ήταν γιος του Καριωτίτη Γκέλη Πατσούρα και της Βελλιανίτισσας Ρούσιως (Μαρίας) Ντάγκα. Αδέρφια του ήταν η Αρετή, ο Ναπολέων, η Χρύσω και ο Χρήστος. Ο Θύμιος2 στις 02.12.1942, ηλικίας περίπου δέκα (10) ετών, βρήκε οικτρό θάνατο στα Σεϊτόγια (τοποθεσία του Κορύλα βορειανατολικά της Γαλατσίδας), πέφτοντας από βράχο. Από το σημείο της πτώσης του νεκρό τον μετέφερε στο Πάνω Καριώτι ο θείος του Νικόλας Πατσούρας. Ετάφη στο νεκροταφείο του χωριού του. Την εποχή αυτή ο Γκέλης Πατσούρας κατοικούσε στο Πάνω Καριώτι και στο ίδιο σπίτι μαζί με τον αδερφό του Νικόλα :

– Ο Βελλιανίτης Γκέλης Ντούγιας και ο Καριωτίτης Κίτσιος Κοντός :

« Μάζευαν ακόμα ελιές στο Μοναστήρι της Βέλλιανης. Ο Θύμιος του Γκέλη Πατσούρα πήγε στον Κορύλα μαζί με τη θεία του, τη Νικολα – Πατσούραινα και τη Μάτω (Σταμάτω) αδερφή της, για να μαζέψουν ξύλα και να βοσκήσουν τις γίδες τους. Ενώ ήταν πάνω από τα Σεϊτόγια, η γίδα του Θύμιου ανέβηκε σ’ έναν γκρεμό.

Ο Θύμιος έτρεξε, την έπιασε από την τριχιά και προσπάθησε να την τραβήξει προς τα πίσω. Δεν τα κατάφερε όμως και τον παρέ-συρε στο βάραθρο, όπου και σκοτώθηκε ».

δ. Η Κωνστάντω του Καριωτίτη Μήτρο Πατσούρα
Μετά το 1944 ο Μήτρος Πατσούρας με την οικογένειά του μετοίκησε στην Παραμυθιά (Σινιάτες). Εκεί εγκαταστάθηκε σε εγκαταλειμμένο σπίτι Αλβανοτσάμη, που είχε φύγει για την Αλβανία. Ο Αλβανοτσάμης αυτός ονομαζόταν Χασάν και ήταν βλάμης του επίσης Καριωτίτη Νικόλα Γκάτζια.

Παιδιά του Μήτρο Πατσούρα ήταν : Ντίνος, Γιάννης, Νίτσα Σπυρι-δούλα και Κωνστάντω.

Η Κωνστάντω, πολύ όμορφη, στην Παραμυθιά ερωτεύτηκε νέο. Επειδή όμως κυοφόρησε, στις 18.07.1948 βρήκε οικτρό θάνατο, πέφτοντας από βράχο του Κορύλα.

΄Ετάφη στο νεκροταφείο της Αγίας Σωτήρας του χωριού της.

– Οι Καριωτίτες Γκέλης Βασ. Κούρτης κι Ευάγγελος Ευθυμ. Πατσούρας

« Η Κωνστάντω στην Παραμυθιά, αφού συνδέθηκε ερωτικά με νεαρό, κίνησε έγκυος. Επειδή δεν μπόρεσε να αντέξει τη ντροπή του κόσμου, έτσι ήταν τότε, μετέβηκε νύχτα, πριν ακόμα ξυμερώσει, στο βουνό πάνω από το Πάνω Καριώτι και στις 18.07.1948, ανεβαίνοντας στο γκρεμό Αληθινό, κοντά στου Γκουγκού, έδεσε τα μάτια της με την ποδιά που φορούσε κι έπεσε στο κενό. Όταν ξημέρωσε, οι τσοπάνηδες που ήταν στα μαντριά του Κώστα Τελέλη, αφού άκουσαν τους ρόγχους της, πήγαν και την βρήκαν. Ήταν όμως στα τελευταία της και ξεψύχησε3 ».

γ. Η Ελευθερία του Νικόλα Γκάτζια (1940-1960)

Η Ελευθερία ήταν κόρη του Καριωτίτη Νικόλα Γκάτζια και της Γκέλως, αδερφής του Βελλιανίτη Μιχο – Ντάγκα. Στις 24 Ιουνίου του 1960, μέρα του Αϊ – Γιαννιού (Πανηγύρι στο Μοναστήρι της Βέλλια-νης), πήγε να μαζέψει τσάι στον Κορύλα, μαζί με τα ξαδέρφια της, Αλέξω και Φώτη, παιδιά του Γιώργο Γκάτζια, και Πανάγιω του

Μητρο Γκάτζια. Εκεί χτυπήθηκε από πέτρα και, ενώ τη μετέφεραν για το σπίτι της στο ΄Ανω Καριώτη, ξεψύχησε.

Ετάφη στο νεκροταφείο του χωριού της, της Αγίας Σωτήρας.

– Οι Καριωτίτες Βασίλειος Γκάτζιας, αδελφός της Ελευθερίας, και ο συγ-χωριανός της Ευάγγελος Ευθυμίου Πατσούρας :

« … Ενώ είχαν καθίσει να ξεκουραστούν κοντά στη σπηλιά του Αϊ – Αρσένη, έπεσε μια πέτρα από το βουνό και την χτύπησε ακριβώς στο πίσω μέρος του κεφαλιού της. Ο Φώτης άρχισε να φωνάζει βοήθεια. Τη φωνή του άκουσε η Φώτω, σύζυγος του Γιώτη Σιώχου, είχε πάει και αυτή για τσάι, και πήγε αμέσως στο μέρος του ατυχήματος. Η Ελευθερία ήταν ακόμα στα λογικά της και την αναγνώρισε. Αργότερα, όμως, η κατάστασή της χειρο-τέρεψε. Και, ενώ την κατέβαζαν για το χωριό, ξεψύχησε » .

δ. Ιωάννης Φιλίππου (1942-2012)
Ο Ιωάννης Φιλίππου, καταγόμενος από την Βελλανιδιά των Ιωαννίνων, μετοίκησε με την οικογένειά του στο Άνω Καριώτι, αγοράζοντας το σπίτι του Γιώτη Κοντού. Στις 26.08.2012 βρέθηκε νεκρός σε τσαρκιά του Κορύλα :

– Ο Καριωτίτης Μιχάλης Σωτ. Κοντός, πρώην Γραμματέας του Καριωτιού.

« Ο Γιάννης Φιλίππου καταγόταν από τη Βελανιδιά των Ιωαν-νίνων. Μετοίκησε οικογενειακώς στο ΄Ανω Καριώτι, όπου αγόρασε από το Γάκη Καραγιάννη (Λευτροχώρι της Παραμυθιάς) το σπίτι του Γιώτη Κοντού, πεθερού του Κώστα Τσίτσου. Εδώ συντηρούσε μεγάλο κοπάδι από γιδοπρόβατα, τα οποία έβοσκαν στα πλάγια του Κορύλα. Τον Αύγουστο του 2012, μετά από ανα-ζήτηση πολλών ημερών, τον βρήκαν νεκρό σε τσαρκιά του Κορύλα ».
1. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, σήμερα (2016) το Καριώτι (το ρι) γράφεται με γιώτα (ι) και όχι με υ όπως από παλιά γραφόταν. Πολλοί, όμως, Καριωτίτες εξακολουθούν να το γράφουν με ύψιλον (υ).

2 . Ο Χρήστος, σύμφωνα με πληροφορίες, απεβίωσε λόγω υψηλού πυρετού, προτού προλάβει η μητέρα του να τον μεταφέρει σε γιατρό της Παραμυθιάς.

3 . Η Χριστίνα Γώγου, πρώην Ληξίαρχος της Δημοτικής Ενότητας Παραμυθιάς : « Στη Ληξιαρχική Πράξη θανάτου της Κωνστάντως Πατσούρα αναγράφεται : « Ο θάνατός της επήλθε στις 18.07.1948 συνεπεία εγκεφαλικής αιμορραγίας, λόγω τραύματος κρανίου »»

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.